บ่อพักสำเร็จรูปมีไว้เพื่อช่วยในการจัดการระบบท่อใต้ดิน
เช่น ท่อระบายน้ำ ท่อน้ำเสีย ท่อประปา หรือท่อสายไฟฟ้าและโทรคมนาคม
โดยมีหน้าที่หลักดังนี้
ช่วยในการบำรุงรักษา – เป็นจุดที่สามารถเปิดตรวจสอบหรือทำความสะอาดท่อได้สะดวก
เชื่อมต่อระบบท่อ – ทำหน้าที่เป็นจุดพักหรือเปลี่ยนทิศทางของท่อ
ลดแรงดันน้ำหรือของไหล – ช่วยชะลอความเร็วของน้ำก่อนปล่อยออกไปยังระบบหลัก
เพิ่มความแข็งแรงของระบบท่อ – ลดการทรุดตัวหรือเสียหายของท่อใต้ดิน
บ่อพักสำเร็จรูปมักทำจากวัสดุ เช่น คอนกรีตเสริมเหล็ก (บ่อพักคอนกรีต) หรือพลาสติกพีวีซี (บ่อพักพอลิเมอร์) และใช้กันอย่างแพร่หลายในโครงการก่อสร้างถนน ระบบสาธารณูปโภค และบ้านเรือน
ทำไมบ่อพักจึงมีหลายทาง
บ่อพักคอนกรีตมีหลายทางเข้า-ออก (ช่องเชื่อมต่อท่อ) เนื่องจากต้องรองรับระบบท่อระบายน้ำที่มีความซับซ้อนและการไหลของน้ำที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ เหตุผลที่บ่อพักมีหลายทางมีดังนี้:
1. เชื่อมต่อท่อจากหลายทิศทาง
ระบบท่อระบายน้ำในพื้นที่หนึ่งอาจมีท่อจากหลายจุด เช่น ท่อจากบ้านหลายหลัง หรือท่อจากหลายโซนในโรงงานหรือโรงแรม
บ่อพักต้องมีทางเข้าและทางออกเพื่อลำเลียงน้ำไปสู่ปลายทาง เช่น ระบบบำบัดน้ำเสียหรือท่อระบายน้ำหลัก
2. เปลี่ยนทิศทางของท่อ
หากท่อระบายน้ำต้องเปลี่ยนทิศทาง (เช่น จากแนวตรงไปเป็นแนวโค้ง) บ่อพักจะช่วยให้การเปลี่ยนทิศเป็นไปอย่างราบรื่น ลดแรงดันและลดการอุดตัน
3. รองรับการแยกและรวมของน้ำเสีย
บ่อพักบางประเภทใช้เพื่อแยกน้ำฝน น้ำเสียจากห้องน้ำ และน้ำจากครัวออกจากกัน ก่อนนำไปบำบัดหรือปล่อยออกสู่ท่อสาธารณะ
บ่อพักในระบบขนาดใหญ่ เช่น โรงแรม หรือโรงงาน อาจมีหลายช่องเพื่อนำของเสียแต่ละประเภทไปยังบ่อดักไขมันหรือถังบำบัดที่เหมาะสม
4. อำนวยความสะดวกในการบำรุงรักษา
หากเกิดการอุดตันในระบบท่อ การมีบ่อพักที่เชื่อมต่อหลายทางช่วยให้เจ้าหน้าที่สามารถเข้าถึงและล้างทำความสะอาดท่อได้ง่ายขึ้น
5. ป้องกันน้ำย้อนกลับ
ในบางกรณี บ่อพักอาจมีหลายช่องเพื่อควบคุมการไหลของน้ำ ป้องกันไม่ให้น้ำย้อนกลับไปยังท่อที่อยู่สูงกว่า (เช่น ในพื้นที่น้ำท่วมง่าย)
สรุป บ่อพักคอนกรีตสำเร็จรูปมีหลายทางเพื่อให้สามารถรองรับการเชื่อมต่อท่อจากหลายทิศทาง ปรับเปลี่ยนการไหลของน้ำ ลดการอุดตัน และช่วยให้การบำรุงรักษาง่ายขึ้น การเลือกใช้บ่อพักที่มีหลายทางควรพิจารณาตามลักษณะของระบบท่อในแต่ละพื้นที่